Ecoloog David Sluis en voormalig VVD-raadslid Rina Schenk zijn in een papieren oorlog verzeild geraakt over de verbrakking van de Polder Westzaan. Schenk stuurde een brief naar de raad waarin ze – opnieuw – haar zorgen uit over de plannen. Maar volgens Sluis komt ze met onjuiste informatie.

Schenk sloeg een onderzoek uit 1976 van de Universiteit van Amsterdam er nog eens op na en concludeerde daaruit dat in de destijds ook brakke polder het plantje lepelblad  ‘sporadisch’ gevonden werd. ‘Dat is nog zo. Van een grote achteruitgang van het plantje is dan ook geen sprake in 50 jaar,’ schreef Schenk. Tot verontwaardiging van Sluis. Die las De biologische betekenis van het buitengebied van Zaanstad, een ‘lijvig papieren document met diepgaand ecologische onderzoek naar flora en fauna, in opdracht va Zaanstad, 1976, B. Korf, et al’ en kwam aan de weet dat het er ‘vol mee stond’.

‘Die brief is bewust zwaar misleidend opgeschreven (lobby) en opgesteld door iemand zonder enige kennis van zaken. Daar kan ik slecht tegen,’ reageerde Sluis op Facebook. En in een ander bericht: ‘Er gaan de wildste verhalen rond over het vermeende zoutgehalte 50 jaar geleden. Mevrouw Schenk uit Westzaan schetst het beeld dat de polder nauwelijks verzoet is geraakt. Een geoefend oog ziet dit echter direct.’ De biologische betekenis van het buitengebied van Zaanstad zegt ook iets over zoutgehalten zo’n 90 jaar geleden, aldus Sluis.

‘In die tijd had je nog veel vaarboeren in het gebied. Zoutgehalten gemeten in omgeving van molen de Schoolmeester bijvoorbeeld kwamen uit tussen de 1700 – 4000 milligram zout per liter. Je vraagt je af hoe het kan bestaan dat er toen volop boeren en koeien waren, in tegenstelling tot de lezing van mevrouw Schenk over allerlei doemscenario’s rondom de verbrakking.

Geen onderbuikgevoel

In de plannen zoals ze nu op tafel liggen wordt uitgegaan van een zoutgehalte tussen 2000 en 2500 milligram per liter. ‘Het waterschap heeft mij bevestigd dat dit zoutgehalte te hoog is om je tuin mee te sproeien. Je planten, struiken en bomen gaan ervan dood. Geen onderbuikgevoel maar bevestigd. En de polder strekt zich uit van de Nauernasche Vaart in het westen tot de Noorder IJ en Zeedijk in het zuiden tot aan de Zaan in het oosten en noorden,’ schreef Schenk.

Drinkwater vee

Kortom: de gevolgen van de verbrakking zullen ook merkbaar zijn in Wormerveer, Koog aan de Zaan, Zaandijk, Westzaan en het westen van Zaandam. ‘Een enorm gebied met inwoners die te maken krijgen met veel zouter water.’ Het zout tot wel vier meter de kant intrekken en ‘je hoeft geen geleerde te zijn’ om te concluderen dat bomen op die strook grenzend aan het water het dus niet zullen overleven, aldus Schenk. ‘Wat uit onderzoeken ook duidelijk is, is dat vee niet kan drinken van dit zoute water.’

Zeeuws onderzoek

Ze verwijst ook nog naar een een afstudeeronderzoek uit 2010 naar amfibieën in drinkpoelen voor vee in Zeeland. Deze poelen werden aangelegd om zoet water voorhanden te hebben voor het vee. Onderzocht werd of padden, kikkers en salamanders voorkwamen in de poelen en hoeveel zout er aanwezig was. ‘Uit het onderzoek bleek dat alleen de rugstreeppad voorkwam bij een zoutgehalte van 2278 mg/l. Alle andere soorten komen alleen voor bij een zoutgehalte dat beduidend lager ligt.’