Noordervermaning in de steigers

Noordervermaning in de steigers

uit ons maandblad de Wessaner

Aan de noordkant van het dorp, in de buurt van de Weelbrug, staat enigszins achteraf de Noordervermaning. Eén van de oudere panden die het dorp rijk is. Een gebouw dat nu in gebruik is door de Gereformeerde Gemeente. Vorig jaar heeft het geruime tijd in de steigers gestaan. Dat is niet verwonderlijk. Het gaat al enkele eeuwen mee. Het vergt veel onderhoud om het gebouw in goede conditie te houden. We nemen u even mee terug in de tijd. Het was oktober 1695 toen de Waterlandse Doopsgezinde Gemeente aan de Noord een nieuw kerkgebouw, een vermaning, in gebruik nam. Kort daarvoor waren ze samengegaan met de Vlaamse doopsgezinden. Het toenmalige kerkgebouw was daardoor te klein geworden. De nieuwbouw was uitsluitend van hout. In de lange geschiedenis heeft het interieur verschillende veranderingen ondergaan. Zo werd het pas in 1875 voorzien van een kerkorgel, gebouwd door de ¬ rma Van Dam. Tot die tijd werd het zingen begeleid door een zogenaamde voorzanger. Tweemaal ging het gebouw bijna in vlammen op, in 1737 en in 1741. Bij de tweede maal brandden er in de nabije omgeving zes huizen af. De vlammen blakerden de Vermaning. Toch bleef het pand gespaard. Door een legaat van een vermogend gemeentelid, C.P. van Zaanen, kon de begeerde uitbreiding van de kerk ter hand genomen worden. In 1854 werd de voorkant voorzien van een stenen aanbouw, opgetrokken in de stijl van de Engelse neogotiek. Vanaf toen beschikte de vermaning over een consistorie en enkele zalen. Naast het kerkplein, aan de straat, staat de vroegere pastorie. Die woning dateert uit ongeveer 1800. Ook hier bood het genoemde legaat uitkomst. Rond 1856 werd de woning twee keer zo lang gemaakt. Later kwam hij in gebruik als kosterswoning. Door het krimpen van het ledenaantal besloten de Waterlandse Doopsgezinde Gemeente en de West-Fries Doopsgezinde Gemeente aan de Zuid te fuseren tot één gemeente. In 1949 kreeg dit zijn beslag. Hierdoor was één gebouw feitelijk overbodig geworden. De diensten werden dan in het ene gebouw en dan weer in het andere gehouden. Vanaf 1954 was het de plaatselijke Gereformeerde Gemeente die voor haar kerkdiensten en activiteiten beide vermaningen huurde. Dit duurde tot 1964, toen de doopsgezinden besloten de Noordervermaning af te stoten. De huurder, die op zoek was naar een eigen gebouw, kon het kopen. Zodoende is het vanaf dat moment eigendom van de Gereformeerde Gemeente. Zowel de kerk als de kosters woning is oud. Zoals gezegd, vergt het veel geld en energie om ze in een behoorlijke staat te houden. Met behulp van vrijwilligers uit de kerkelijke gemeente wordt er veel werk in eigen beheer gedaan. Soms moet het grootser worden aangepakt. In 2018 stond de voorgevel van het kerkgebouw in de steigers. De gevel is voorzien van nieuw voegwerk daar de tand des tijds duidelijke sporen had getrokken. Daarnaast is de hele gevel voorzien van een nieuwe verflaag. Bij de kosterswoning werd de slechte staat van het pand met name zichtbaar na het vertrek van de koster in 2013. Reden genoeg voor de Gereformeerde Gemeente om te besluiten het pand grondig te laten renoveren. Het proces van de vergunningen aanvraag bij de gemeente Zaanstad is afgerond. Vanaf februari zal begonnen worden met funderingsherstel. Daarna zal het huis zo goed als nieuw moeten worden opgetrokken. U begrijpt dat dit grote ¬ financiële offers van deze kleine kerkelijke gemeente vraagt. Om geld in te zamelen is een renovatiecommissie in het leven geroepen. Deze organiseert verschillende activiteiten, om zo een steentje te kunnen bijdragen. Mocht u als lezer van De Wessaner ook willen bijdragen aan het behoud van een karakteristiek stukje Westzaan, dan willen we u uitnodigen om uw financiële bijdrage over te maken op nummer NL39 RABO 0370 1018 71 t.n.v. Gereformeerde Gemeente te Westzaan. Ook is er onlangs een herdenkingsboek verschenen over de geschiedenis van de plaatselijke Gereformeerde Gemeente. Hierin is ook de geschiedenis van het kerkgebouw en de kosterswoning opgenomen. Een mooie beschrijving van een stuk plaatselijke geschiedenis. Dit boek van 446 bladzijden kunt u voor slechts € 19,95 aanschaf en via jtanger@kliksafe.nl. Van harte aanbevolen!

De renovatiecommissie

Bezoeken: 7