Jongwijs: nieuwe plannen voor voormalige bakkerij De Tarweakker
Uit De Wessaner
Jongwijs: nieuwe plannen voor voormalige bakkerij De Tarweakker
In de ochtend van 1 mei werd er een video geplaatst in de facebookgroep‘Je bent een Westzaner als…’. In de film werd in geuren en kleuren verteld over een nieuw plan voor het rijksmonument op J.J. Allanstraat 119- 121, vroeger bakkerij De Tarweakker. Binnen 24 uur werd de clip door maar liefst 3000 mensen bekeken en stroomden er honderden enthousiaste reacties per facebook, mail en telefoon binnen. Al snel volgde ook de krant. Nu doen wij, de initiatiefnemers Nel Douw en zoon Simon Douw, hier ons verhaal over Jongwijs.
JJ Allanstraat 119-121
Omdat we er 100 meter vandaan wonen, zien we het rijksmonument op J.J. Allanstraat 119-121 elke dag. Het is een prachtig pand, met een rij-ke geschiedenis, op één van de mooi- ste plekken van wat ons betreft het mooiste dorp van Nederland. Des te belangrijker vonden wij het dat deze plek recht wordt gedaan. Het is vaak nog niet zo gemakkelijk om erfgoed als dit een nieuwe bestemming te geven die recht doet aan de geschiedenis en ook nog voldoende kansen biedt voor de toekomst. Je moet het pand immers ook kunnen onderhou- den en liefst ook nog ontsluiten voor meer mensen om ervan te genieten.
Traditie of toekomst?
De deurkalf van de bakkerij. J.J. Allanstraat 119-121, het voormalige woonhuis van de familie Siffels.
We leerden al snel dat de Historische Vereniging Westzaan zich al jaren inzette voor dit mooie monument, dus zijn we met voorzitter Ingrid Jahn om tafel gegaan over hoe we dit mogelijk kunnen maken. We kwamen met het concept Jongwijs, dat mensen meer wil verbinden met de geschiedenis, maar hen ook wil prikkelen voor de toekomst. Te vaak wordt gedaan alsofdoen. Want is het beste leven, of de beste maatschappij, er niet één waar- in we zowel trouw zijn aan tradities als aan de toekomst?Je moet kiezen tussen traditie en toe- komst. We zien het bijvoorbeeld aan de omgang met monumenten: dat het vaak puur in authentieke staat wordt hersteld, maar vervolgens niet innovatief wordt ingevuld voor de toekomst en daardoor in de proble- men komt. Of dat juist schade wordt gedaan aan de authentieke elemen- ten en rücksichtslos wordt gemoder-niseerd om het een nieuwe invulling te geven. Die werelden – traditie versus toekomst leven soms langs elkaar heen. En dat vinden we zonde. Met Jongwijs willen we juist recht aan allebei.
We willen we graag een lunchroom realiseren, waar iedereen welkom is voor een goede kop koffie en een gebakje. En niet zomaar een gebak- je: het gebak zal vers worden bereid in de bakkerij in de ruimte naast de lunchroom. Dat is een open bakke- rij: dus je kunt je gebakje ambach- telijk gemaakt zien worden, of het warme broodje dat je gaat eten rui- ken voordat het op het bord voor je ligt. Dat er gebakken gaat worden in dit monument vinden we gewel- dig, omdat dit vroeger ook altijd een bakkerij is geweest. Zo treden we in de voetsporen van het verleden, en voegen er weer iets nieuws aan toe. We waren verguld dat Corry Siffels, die altijd in dit pand heeft gewoond en wier vader de laatste bakker was op deze plek, mee wilde doen in de Jongwijsclip om ook een stukje van haar verhaal over deze plek te vertel- len (zie voor de clip: www.jongwijs. nl). Dat zij blij is dat haar vroegere huis een nieuwe bestemming krijgt, en helemaal dat er weer gebak- ken gaat worden, is voor ons ook belangrijk. Als je je hele leven op een bepaalde plek woont, blijft die plek toch ook altijd een beetje van jou, denken wij. En ook de tuin trouwens. We zien ernaar uit om die prachtige tuin te ontsluiten voor mensen die er willen picknicken, of een kop koffie of een vers gebrouwen biertje wil- len komen drinken. Ook realiseren we in het pand een bed & breakfast. Op kleine schaal, hoor, om ook men- sen van buiten de kans te geven de pracht van ons dorp en omgeving te zien.
Lokaal: de kracht van Westzaan
Toen we over dit project begon- nen na te denken, realiseerden we ons direct dat je zoiets samen moet doen, en lokaal. Allereerst omdat er zo veel ambachtelijk talent is onder de Westzaners.Het is een dorp vol makers: om de paar huizen is er wel iemand die in zijn huis of schuur een creatieve acti- viteit verricht die het bekijken waard is. Dat verdient een podium. Al hele- maal als je die talenten op een bord of in een glas kunt proeven, natuurlijk. Daarnaast heeft een plan als dit ook echt de kracht van mensen uit de buurt nodig. Want we maken ons geen illusies: het is een enorme opgave om in een dorp, hoe mooi het dorp ook is – zo’n plan als dit te realiseren en na realisatie ook hethoofd boven water te houden. Je zit niet bepaald in een winkelstraat waar dagelijks een paar honderd man langs je deur wandelt. Een plan als dit slaagt alleen als genoeg mensen hier ‘hun’ plek van maken.We zijn ook al helemaal niet meer met z’n tweeën Jongwijs. We zijn er dolblij mee dat we dit plan gaan realiseren met een steeds wat groter groepje mensen uit het dorp en omgeving. Want hoe mooi het rijksmonument ook is, uiteindelijk maken de mensen de plek. Daarom besteden we de rest van dit stuk lie- ver aandacht aan een aantal van de eerste mensen die enthousiast rea- geerden op Jongwijs, en die wat van zichzelf in het plan inbrengen.
Over Nel en Simon
Over Nel en Simon
Het mensen zich thuis laten voelen zit Nel in het bloed. Op haar zes- tiende startte ze met werken in een hotel. Vanaf haar twintigste werkte ze in de jeugdzorg en heeft zich daar decennialang voor ingezet. Ze zette onder andere een begeleid wonen project op dat voorzag in een thuis voor jongeren die geen thuis had- den, of wier thuissituatie hen niet op het goede pad kreeg. Tot voor kort was Nel wethouder volksgezond- heid, jeugdzorg, diversiteit en maat- schappelijke opvang in Hoorn. Haar zoon Simon geldt als een pionier op het gebied van crowdfunding en maakte met zijn team inmiddels een kleine 600 nieuwe initiatieven mogelijk, waaronder wereldwijde projecten op het gebied van duur- zaamheid, maar ook talloze lokale projecten, zoals de verbouwing van de Fronik Buurtboerderij in Zaan- dam. Simon woont met zijn vrouw, kinderen, ouders (waaronder Nel dus) en schoonmoeder op JJ Allanstraat 140-144. Samen leidden Nel en Simon Jongwijs in goede banen.
Ingrid Jahn, voorzitter Historische Vereniging Westzaan
Ingrid Jahn
Ingrid heeft aan de basis van de her- bestemming van dit Rijksmonument gestaan. Namens de Historische Ver- eniging Westzaan, die wij toch wel zo’n beetje zien als de eer en het geweten van de geschiedenis van Westzaan, maakt ze zich al jaren hard voor een mooie bestemming van het pand. Geweldig dat dit nu ook mag gaan gebeuren. We verheugen ons erop om met Ingrid en de vereniging manieren te verzinnen om de collectie historische objecten en verhalen uit de regio voor een nog wat groter publiek te ontsluiten. Jongwijs kan bij uitstek een plek worden waar de vereniging delen van de collectie op een mooie manier aan mensen kan laten zien. Overigens zien wij Ingrid niet alleen als voorzitter van de His- torische Vereniging Westzaan, maar door al haar andere activiteiten in en voor het dorp ook wel zo’n beetje als de onofficiële koningin van Westzaan. Maar dat terzijde.
Bakker Bas
Bakker Bas
We houden Bas medeverantwoor- delijk voor het feit dat we er sinds onze verhuizing naar Westzaan niet lichter op zijn geworden. Het is gewoon te lekker wat hij maakt. En dat we niet de enigen zijn die dat vinden, blijkt wel uit de rijen die op de zaterdagen regelmatig voor zijn tent op J.J. Allan- straat 403 staan. Bas is niet alleen een uitstekende bakker, maar daagt zichzelf ook telkens uit. Zo onderzoekt hij historische recepten en oude ingrediënten, zoals eenkorn, en combineert die met nieuwe technieken. Door zo de geschiedenis en de toekomst met elkaar in verbinding te brengen, past hij als gegoten bij Jongwijs. Daarbij vinden we het geweldig dat Bakker Bas nu de kans krijgt om een ‘open bakkerij’ te starten: gasten van de lunchroom kunnen straks zo bij hem de bakkerij in kijken, en zien en ruiken hoe de gebakjes op ambachtelijke wijze gemaakt worden. En daarna proe- ven natuurlijk.
Arthur Breuring, brouwerij ’t Uurtje
Arthur Breuring, brouwerij ’t Uurtje
Veel mensen kennen Arthur mis- schien van de historische wandelin-gen die hij o.a. met Fred Eerenberg in Westzaan organiseert, of van de prachtige 2cv kitcar ‘De flyer’ die hij eigenhandig heeft gebouwd en bij gelegenheden door het dorp rijdt. Maar wij waren nog meer fan van zijn andere passie: bierbrouwen. Vanuit zijn brouwerij ’t Uurtje maakt hij allerlei soorten ambachtelijk bier, van zomerse witbiertjes tot winterse triplebieren en hij levert aan meer- dere plekken zijn smaakvolle cre- aties. Voor Jongwijs werken we nu aan een eigen set bieren die past bij de plek. De bieren zijn geïnspireerd door historische recepten en verfijnd met ingrediënten en technieken van nu. We hebben tot aan de opening, dus één jaar, om het perfecte Jong- wijs bier te brouwen
Tim Knol, singer-songwriter
Tim Knol, singer-songwriter In de Jongwijsvideo is ook de beken- de Nederlandse singer-songwriter Tim Knol te zien en te horen. Hij speelt in de clip het lied ‘Strangest Spring’, over de gekke lente die we beleven, nu met corona. Het is een tijd die ons allemaal enorm uitdaagt, maar ook verbindt. Daarom vonden we het bij Jongwijs passen. Daarbij is Tim net hier in de Zaanstreek komen wonen. Toen we hem bij het tv- programma De Wereld Draait Door zagen vertellen dat door corona al zijn optredens waren afgelast, waag- den we dus een telefoontje. In de clip (terug te kijken op www.jongwijs.nl) zie je het resultaat. Er is al een brou- werij aan Jongwijs verbonden, maar om ook nog wat leven in die brou- werij te krijgen, zijn artiesten als Tim hartstikke welkom. Na opening wil- len we daarom regelmatig optrek- ken met kunstenaars en muzikanten die een verhaal weten te vertolken dat past bij deze plek.
Jemuel Lampe, Zuivere Koffie
Jemuel Lampe, Zuivere Koffie
Jemuels koffie verandert letterlijk levens. Lang geleden kwam hij zelf in aanraking met justitie, maar hij gooi- de zijn leven om, en niet zo’n beetje ook. Nu bouwt hij al jaren aan een succesvol en sociaal koffiemerk, Zui- vere Koffie. Zijn koffies zijn niet alleen 100% biologisch en fairtrade, maar worden ook nog eens op een unieke manier gemaakt: in de allereerste kof- fiebranderij in een gevangenis ter wereld. Zo doen gevangenen werk- ervaring op en worden ze voorbereid op een baan na vrijlating. Het hebben van werk is één van de belangrijkste factoren die bepalen of iemand die voorheen in gevangenis zat, er voort- aan uit weet te blijven. Wij denken: je kunt zeuren over mensen die de fout in zijn gegaan of hen telkens weer veroordelen, of je kunt kijken naar wat je kunt doen om hen een nieuw leven te laten opbouwen. Daar heb- ben we allemaal wat aan. Daarbij ver- staat Jemuel zijn vak: de koffies zijn heerlijk en hij was niet voor niets drie jaar op rij finalist van het NK barista. We vinden het geweldig dat we in Jongwijs straks de koffies van Zuivere Koffie, die dus een paar kilometer ver- derop in het dorp in de gevangenis wordt gebrand, mogen schenken. We passen als gegoten bij elkaar, want juist ook Zuivere Koffie gaat erover dat iedereen verbonden is met zijn eigen geschiedenis, maar zelf kiest hoe je daar nu mee omgaat.
Paula Janssens, Bloem on Wheels
Paula Janssens, Bloem on Wheels
Veel Westzaners hebben Paula’s Bloem-on-wheels-bus al door de straat zien rijden: zo bezorgt ze mensenverse boeketten die bij hen passen.
Of misschien heb je wel aan haar bloemworkshops in het Reghthuys meegedaan. Voor ons was direct duidelijk dat deze plek nieuw levenin blazen vraagt om bloemen en planten. Veel bloemen en planten. Immers: onze regio is bekend om zijn(plattelands)natuur en om zijn magnifieke kleuren. Dat willen we dus ookgraag het rijksmonumentale pand binnen brengen. Daarom zijn we zo blij dat Paula ons wil helpen om het pand ook van binnen weer helemaal op te fleuren.
Henny Bax, Zuivelboerderij Westzaan
Henny Bax, Zuivelboerderij Westzaan
Ook deze dagen staat er vaak een rijtje – op 1,5 meter afstand natuur- lijk – bij de familie Bax, en dat is niet verwonderlijk. Alles op die plek is zo vol van smaak, dat kom je zelden tegen. We zien er enorm naar uit om de kakelverse ingrediënten van de Zuivelboerderij te mogen gebruiken in de lunchroom. Als je de kans hebt om deze ingrediënten 750 meter verderop rechtstreeks van de boerderij te halen, dan ben je toch gek als je het elders vandaan haalt?
Opening zomer 2021
Jongwijs gaat naar verwachting over een jaar open, want er is een enorme berg werk te doen. De experts van Stadsherstel zullen zorgdragen voor restauratie van het pand, op een manier die recht doet aan de rijke geschiedenis. Vervolgens moeten het pand en de tuin verder klaarge- maakt worden voor de toekomstige activiteiten. De verwachting is nu dat Jongwijs in de zomer van 2021 de deuren opent.
Ideeën welkom
Jongwijs maken we samen. Dus mocht je ideeën hebben die een aanvulling kunnen zijn op deze plek, voel je dan vrij om ons te mailen op idee@jongwijs.nl. We hopen wel dat je er begrip voor hebt dat we nu over- spoeld worden door berichten, dus het kan even duren voordat je reactie krijgt. Wel kunnen we je beloven dat we alles lezen en altijd reageren!
Proef mee
Ook proeftalenten zijn welkom. Op www.jongwijs.nl is daarom niet alleen de videoclip te vinden over Jongwijs. Ook kun je je daar via de knop ‘Nieuws’ aanmelden voor de nieuwsbrief, waarin we je uitnodigen om mee te doen aan onze proeverij- en komend jaar. Zo maken we samen de menukaart van Jongwijs.
Simon Douw
Bezoeken: 56
