Kerkbuurt 3

Kerkbuurt 3, Westzaan
 
Historie:
In 1681 werden Kerkbuurt 1 en 3 gebouwd en zijn lange tijd ook het bezit geweest van een eigenaar. Kerkbuurt 3 was voorheen twee keer zo groot door een vleugel aan de noordkant, die aan het begin van de twintigste eeuw is gesloopt. Op het erf stond ook nog een pakhuis De Prins. In 1759 kocht Simon de Jager het noordelijke pand voor ƒ1.800,– en het huis aan de Weelsloot kocht hij daarna in 1763 voor ƒ 1.400,–. Bij zijn dood op 20 juni 1774 liet hij het na aan zijn neef Jan Yff, die bij hem in dienst was. Deze had slechts een dochter, getrouwd met Jacobus van Waert, de chirurgijn van Westzaan (hun portretten hangen in het Reght Huys). Zij was de enige erfgenaam bij Simons overlijden in 1825.
Uit het register van belastingplichtigen van 1834 werd het noordelijke huis (nummer 3) aangeslagen voor 8 deuren en vensters en twee haardsteden, het huis aan de Weelsloot (nummer 1) werd zelfs aangeslagen voor 18 deuren en vensters en twee haardsteden.
Na het overlijden van Van Waert in 1881 (op 91 jarige leeftijd) werden de huizen en het pakhuis De Prins geveild. Zodoende kwam de timmerman Hendrik Dierop voor ƒ 4.002,– in het bezit. Hij liet het pakhuis in 1888 slopen en vervangen door een houten schuur. Voorts bouwde hij een houtloods in 1912.
Het noordelijke huis (nummer 3) werd in 1906 verkocht aan de arts Jac. Jansz. Vis. Het huis aan de Weelsloot (nummer 1) en de werkplaats werd in 1926 gekocht door Simon Mes, die hier zijn timmerwinkel begon. Deze winkel werd voortgezet door zijn zoon Dirk Mes in 1970.
 
Beschrijving:
Kerkbuurt 3 is een houten huis in het verlengde van kerkbuurt een. Het huis is oord-zuid georiënteerd in langsrichting van de straat. Het huis is van hout en heeft aan de achterkant over de zuidelijke helft een aanluiving met daaraan een aantal schuren. Aan de noordkant is een aanbouw, vermoedelijk begin van de 20ste eeuw, haaks op het huis, met gelijke hoogten van goot, maar lagere nokhoogte dan het huis zelf. Het huis staat op een baksteen voet en is opgetrokken in rabat. De aanbouw heeft aan de zijkant staand schot en een kop van baksteen.
De voorgevel (oost) wordt getypeerd door de winkelpui die de zuidelijke helft van de gevel beslaat. Deze winkelpui heeft een voet van gepleisterde baksteen. De twee etalageruiten hebben een bewerkte houten plint. Tussen de twee etalages, in het midden van de pui, is terugliggend de winkeldeur geplaatst. Naast de winkelpui zit direct de voordeur, de oorspronkelijke deur is verdwenen, met aan weerskanten de resten van de pilasters die aan weerszijden hebben gestaan. De kroonlijst is bij de plaatsing van de winkelpui al vervangen. De modernere lijst van de winkelpui is tot boven de voordeur doorgetrokken.
Rechts van de deur zitten twee schuifvensters en op de hoek een overhoeks schuifvenster. De stijlen en roeden zijn uit de ramen verdwenen, maar het kalf van de drie vensters is opvallend geprofileerd met een getand motief. Boven de twee gewone schuifvensters is in het rabat met snijwerk de vorm van een  strek aangegeven.
De bakgoot is uitgevoerd als kroonlijst. In het dak zijn evenwichtig verdeeld, boven de winkeldeur en midden boven de twee schuifvensters, twee dakkapellen aangebracht. De vormgeving van de dakkapellen is passend bij de winkelpui. Ze zijn gedekt met een zadeldak en hebben in de nok hiervan een kleine gezaagde makelaar. De makelaar in de top van de kopgevel heeft dezelfde vorm, maar is alleen groter.
De kopgevel (noord) is van rabat. Na een geprofileerde puibalk is de top uitgevoerd in staand schot, dat door het verspringen van de onderrand een getand motief heeft. Midden in de nok is een groot zolderraam geplaatst. De aanbouw heeft een zijgevel van staand schot met direct bij de overgang een deur met aan weerszijden in het zelfde kozijn twee smalle verticale ramen. Verderop in de gevel zit een w.c. raampje.
De kop van de aanbouw in baksteen heeft een moderne indeling met een keukenvenster en een zolderraam dat bestaat uit twee draaiende delen. De aanluiving is maar voor een klein gedeelte te zien, door de aangebouwde schuren die erg bouwvallig zijn en met zeil gedeeltelijk overtrokken.
Het interieur bestaat uit diverse afgescheiden ruimten, waardoor het niet duidelijk is welke origineel zijn en welke later zijn aangebracht. Bij een eventuele verbouwing als het huis leeg is zou dit nader onderzocht kunnen worden.
 
 

Monument informatie

Gemeente : Zaanstad
Plaats : Westzaan
Adres : Kerkbuurt 3
Postcode : 1551 AB
Naam : –
Bouwjaar : 19e eeuw 2e helft
Dienstaanduiding : RdMz
Monument : 40000
CBS-categorie : Gebouwen, woonhuizen
Huidige functie : woonhuis
Kad.Sectie-Nummer : B-2247
Redengevende Omschrijving :Houten huis, uitwendig 2e helft 19e eeuw, onder zadeldak.

Deel uw eigen foto/verhaal over dit monument op de Facebookpagina Monumenten Westzaan

De Historische Vereniging Westzaan organiseert diverse Historische Wandelingen door Westzaan

Bezoeken: 37