Zuiderzeemuseum bezoek Historische Vereniging

Link naar foto’s

Naar het Zuiderzeemuseum met de Historische Vereniging Westzaan
Op zaterdag 20 mei jl. reden we met een goedgehumeurd gezelschap naar het Zuiderzeemuseum in Enkhuizen met een 29-persoons bus. Iedereen is ruim op tijd aanwezig en we vertrekken zelfs iets eerder. Het is een zonnige dag, die begint met 14 graden bij vertrek en in de loop van de dag wordt het steeds warmer. Het is aangenaam zomerweer. We rijden over de lokale wegen met mooie vergezichten. Heerlijk om te zien dat er zoveel koeien buiten in de weilanden staan. Een echt Hollands tafereel.
Om 9:45 komen we al aan bij de Stationsrestauratie Enkhuizen, waar we o.a. heerlijke cappuccino en grootmoeders appeltaart met slagroom geserveerd krijgen.
Geheel volgens schema varen we om 10:45 met de museumboot richting de Kalkovens. Rond het middaguur worden we bij de kade opgewacht door de gids voor de rondleiding. De gids sprak heel enthousiast en doelmatig waardoor wij toch een aantal nieuwe feiten over onze geschiedenis hebben ontdekt. De rondleiding startte bij de drie kalkovens die je al vanaf de haven kunt zien. Vanaf de boot zien we de torens steeds dichterbij komen en als we pal voor de ovens staan, zien we hoe imposant de torens boven ons uit reizen. De kalkovens zijn gebouwd in 1921 en zijn tot 1976 in gebruik geweest. Ze hebben in Akersloot gestaan. Daar stonden ze met vier ovens op een rij. Een kalkoven is een oven waarin een calciumcarbonaat bevattende grondstof (schelpen of kalksteen) wordt gebrand, waarbij ongebluste kalk ontstaat. Dit wordt gebruikt als bindmiddel om kalkspecie aan te maken, waar vroeger de stenen mee gemetseld werden., ook is er water nodig om de kalk te blussen. Samen met steenkoolgruis of turf verdwijnen de schelpen via het luik halverwege de toren in de kalkovens. Onderin het brede gedeelte wordt vuur gestookt. Zodra de schelpen geheel zijn verbrand, blijft ongebluste kalk over, dat direct naar het leshuis gaat. Het leshuis staat naast de kalkovens. Daar wordt de ongebluste kalk met water geblust. Gebluste kalk is zeer geschikt voor de vervaardiging van specie (cement). Een schelpkalkoven (of kalkbranderij) is een oven in een kegelvormige toren, met een hoogte variërend van 15 tot 20 meter en een doorsnede aan de basis van meestal 5 tot 7 meter. 

Verder wandelend over de klinkerstraten van het buitenmuseum nemen we een stap terug in de tijd voor 1937! Met meer dan honderdveertig historische gebouwen uit diverse plaatsen om de voormalige Zuiderzee, is het buitenmuseum een dorp op zich, die levendig wordt gemaakt door diverse ´bewoners´. Dit kun je duidelijk terugzien aan de verschillende architectuur van de woningen. We kregen uitleg over het kleurgebruik voor binnen- en buiten de woningen. Blauw werd aan buitenzijden aangebracht om geesten en het kwade buiten te sluiten. En zwart aan de onderzijde van de gevel tegen het vuil worden en voor het verdichten van de stenen tegen op optrekkend vocht.
Om de hoek zien we hoe platvis gedroogd werd in de zon en lopen we langs een visrokerij die door middel van ´roken op Eiken hout´ de vis conserveerde.
We mogen in een deftig woonhuis kijken met gezellige huiskamer, bedstede en ouderwetse gebruiksvoorwerpen. Langs een bleekveldje waar de witte was werd gebleekt, komen we bij de touwslagerij, waar de heer Van Vonno een springtouw ´geslagen´ heeft op de lijnbaan.
We lopen een donkere lucht tegemoet. Gauw de was binnen halen!  “Dêr komt in skip mei sûre apels oan!” zegt de vissersvrouw.  Dat was vroeger de uitdrukking waarmee een regenbui werd aangekondigd. De gids brengt ons naar het restaurant, hier eindigt de rondleiding. We zijn mooi op tijd binnen voor de lunch in Museumrestaurant Het Amsterdamse Huis. Hierbinnen is een oude Eiken houten gebint constructie te zien welke gestaan heeft aan de Prins Hendrikkade in Amsterdam. Terwijl wij gezellig aan het lunchen zijn valt er een buitje, wij zitten lekker droog. Na de lunch kunnen we vrij rondlopen. Het is smeedweekend in het Zuiderzeemuseum. Er waren demonstratie’s van o. a. de hoefsmid en ijzersmeden.

We zijn o.a. in een Zaans herenhuis uit Zaandijk geweest van familie Vis. De heer Vis was getrouwd met mevrouw Honigh, waarvan de familie rijk was geworden van papierfabrikage. Zij waren van de lakwarenfabriek Vis aan de Kalverringdijk. Het gebouw staat nog steeds aan het einde van de Zaanse Schans. Het bedrijf is later onderdeel geworden van de firma Sigma. In de kruidenierswinkel tegenover de mandenmakerij hebben wij het ´zakkie blauw´ en een pak van ´Molenaars Kindermeel´ in de etalage zien liggen.15:30 komt er weer een bui en nemen we gezamenlijk wat drankjes in Café Hindenlopen aan de dijk. Hier hebben we mooi uitzicht over de oude haven en het IJsselmeer. Eind van de dag gaan we met de museumboot terug naar het station. Op de terugweg werden we verrast door een dubbeldekker die ons kwam ophalen. Om 17:50 arriveren we weer bij De Grote Kerk in Westzaan. Onze leden spraken over ‘Een zeer geslaagd uitje’, ‘We hebben ons uitstekend geamuseerd’ en ‘Het was ontzettend gezellig.’

Wilt u de volgende keer ook met ons mee op excursie? Meld u aan bij de Historische
Vereniging Westzaan voor slechts 10 euro per jaar. U kunt zich opgeven via daniellekoopman@upcmail.nl.

Bezoeken: 48